بازنمود باورداشت‌های مردم یزد در نقش نمادین سرو

تصور و پنداشت نمونه‌های نمادین و سپس ساخت آن‌ها از آشکارترین تلاش‌های انسانی است که نمادها را به داشتن معنایی ورای صورت ظاهری‌شان، دربردارنده معانی متعددی بر اساس باورداشت‌های بنیادین جامعه می‌سازد. سرو نمادین از نمونه‌هایی است که در بستر حیات اجتماعی و زندگانی مردم یزد، بیشترین فرصت و امکان را برای ایجاد نظام باورهایشان در جریان آیین‌ها، رفتارهای اجتماعی و کسوت‌های گوناگون هنری فراهم آورده است. حوزه موردمطالعه، حرکت از بازنمایی واقع‌گرای سرو به‌سوی شکل قراردادی و تبدیل به موتیف یا نقش‌مایه‌ای تزئینی است. اجتماعی که در این مقاله بر آن تأکید شده است پراکندگی بسیار خاصی دارد. میدان تحقیق از دو بخش تشکیل یافته است: 1-سرو طبیعت‌گرا حول محور برپایی مناسک؛ و 2-تمرکز بر سرو نمادگرا و تفسیر نقش و طرح‌های تزئینی آن. این مطالعات نشان‌دهنده آن‌اند که درخت سرو از نمایان‌ترین توصیف‌ها گرفته تا معنای باطنی و مفهوم درخت زندگی، دارای جوهری روحانی بوده است و در محور زیست زمانی مردم یزد، به نماد ایده‌هایی بدل گشته که مردم با داشتن گرایش‌های طبیعی به آفرینش در ذهن پرورانده‌اند. از آن جمله است نماد انکشاف و بالندگی زندگی روانی- و نه صرفا به خاطر ویژگی‌های زیباشناختی- که مردم به‌گونه‌ای ناخودآگاه با نمادین ساختن آن به اشکال مختلف آفریده، به آن حالتی مذهبی یا هنری داده‌اند تا به خودآگاهی در احساسات جمعی‌شان دست یابند